मागच्या लेखात आपण विमा म्हणजे काय (Definition of Insurance) ? आणि विम्याचे प्रकार समजून घेतले, या भागात आपण हेल्थ इन्श्युरन्स (Health Insurance) बद्दल विस्तृत माहिती घेणार आहोत. आपल्यासाठी योग्य विमा कसा निवडावा ? आजकालच्या जीवनशैलीत अचानक उद्भवणाऱ्या आरोग्य समस्या किंवा वैद्यकीय आपत्कालीन परिस्थितींचा सामना करणे अत्यंत कठीण झाले आहे. अशा परिस्थितीत हेल्थ इन्श्युरन्स ही एक सुरक्षितता आहे जी तुम्हाला केवळ आर्थिक सहाय्यच देत नाही तर तुमच्या मानसिक आरोग्याची देखील काळजी घेते. हेल्थ इन्श्युरन्स म्हणजे काय, त्याचे प्रकार, फायदे, आणि योग्य हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी कशी निवडावी याबद्दल सखोल माहिती मिळवूया.
हेल्थ इन्श्युरन्स (Health Insurance) म्हणजे काय?
हेल्थ इन्श्युरन्स ही एक विमा पॉलिसी आहे जी तुमच्या वैद्यकीय आणि शस्त्रक्रियेसाठी लागणाऱ्या खर्चाला कव्हर करते. कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत, तुम्हाला खिशातून खर्च न करता योग्य उपचार मिळावेत, हा याचा प्रमुख उद्देश आहे. काहीवेळा तुम्ही खर्च करू शकता आणि नंतर इन्श्युरन्स कंपनीकडून प्रतिपूर्ती मिळवू शकता, किंवा काहीवेळा इन्श्युरन्स कंपनी तुमचा थेट खर्च करते. हा तुमच्या इन्श्युरन्स पॉलिसीच्या अटींवर अवलंबून असतो.
हेल्थ इन्श्युरन्सचे प्रकार
प्रत्येक व्यक्तीची गरज वेगळी असते. त्यामुळे, अनेक प्रकारचे हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स उपलब्ध आहेत. चला या प्लॅन्सबद्दल अधिक जाणून घेऊया:
1. वैयक्तिक आरोग्य विमा:
वैयक्तिक आरोग्य विमा म्हणजे स्वतःसाठी आणि आपल्या कुटुंबातील सदस्यांसाठी घेतलेली पॉलिसी. या पॉलिसीमध्ये हॉस्पिटलायझेशन, डेकेअर प्रक्रिया, रुमचे भाडे आणि इतर वैद्यकीय खर्चाचा समावेश असतो. प्रत्येक सदस्याला त्यांच्यासाठी स्वतंत्र रक्कम मिळते.
2. फॅमिली फ्लोटर हेल्थ इन्श्युरन्स:
फॅमिली फ्लोटर प्लॅनमध्ये एका पॉलिसीअंतर्गत संपूर्ण कुटुंबाचे कव्हर मिळते. यामध्ये सम इन्श्युअर्ड रक्कम कुटुंबातील सदस्यांमध्ये शेअर केली जाते. त्यामुळे हे प्लॅन्स वैयक्तिक प्लॅन्सपेक्षा अधिक परवडणारे असतात.
3. वरिष्ठ नागरिक आरोग्य विमा:
ज्येष्ठ नागरिकांच्या वैद्यकीय गरजा लक्षात घेऊन हे हेल्थ प्लॅन्स तयार केले जातात. यामध्ये हॉस्पिटलायझेशन, घरगुती उपचार आणि मानसिक लाभासारखे कव्हर दिले जाते. या पॉलिसींची प्रीमियम थोडी जास्त असू शकते, कारण ज्येष्ठ नागरिकांच्या आरोग्य समस्या अधिक जटिल असू शकतात.
4. दुर्धर आजार विमा:
क्रिटिकल इलनेस इन्श्युरन्स प्लॅन्स अशा वैद्यकीय स्थितीसाठी असतात ज्यासाठी दीर्घकालीन काळजी आणि महागडे उपचार आवश्यक असतात. कर्करोग, हृदयरोग किंवा स्ट्रोक यांसारख्या आजारांचे निदान झाल्यावर हे प्लॅन्स एकरकमी पेमेंट करतात.
5. समूह आरोग्य विमा:
ग्रुप हेल्थ इन्श्युरन्स प्लॅन्स सामान्यत: नियोक्त्यांद्वारे कर्मचाऱ्यांसाठी घेतले जातात. हे प्लॅन्स मूलभूत कव्हर प्रदान करतात आणि बहुतेक वेळा किफायतशीर असतात.
हेल्थ इन्श्युरन्सचे फायदे
हेल्थ इन्श्युरन्स खरेदी करणे का महत्त्वाचे आहे, हे समजून घेण्यासाठी त्याचे काही प्रमुख फायदे पाहूया:
1. वाढत्या वैद्यकीय खर्चाचा सामना करण्यास मदत:
आजकाल वैद्यकीय खर्च प्रचंड वाढला आहे. एका आपत्कालीन परिस्थितीत काही हजारांपासून लाखो रुपयांपर्यंत खर्च होऊ शकतो. हेल्थ इन्श्युरन्समुळे, तुम्ही या आर्थिक ताणाखाली येत नाही आणि आवश्यक उपचारांसाठी कापून न घेता खर्च करू शकता.
2. गंभीर आजाराचे कव्हर:
क्रिटिकल इलनेस इन्श्युरन्स पॉलिसी तुम्हाला गंभीर आजारांसाठी कव्हर प्रदान करते. जर तुम्हाला गंभीर आजाराचे निदान झाले असेल तर तुम्हाला एकरकमी रक्कम मिळते, जी उपचारासाठी किंवा इतर खर्चांसाठी वापरली जाऊ शकते.
3. कॅशलेस क्लेम सुविधा:
हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये अनेकदा नेटवर्क हॉस्पिटल्समध्ये कॅशलेस क्लेमची सुविधा असते. यामुळे आपत्कालीन परिस्थितीत तुम्हाला खिशातून पैसे काढण्याची गरज पडत नाही.
4. अतिरिक्त संरक्षण:
जर तुम्हाला ग्रुप इन्श्युरन्सद्वारे कव्हर मिळत असेल, तरीही स्वत:ची हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी घेणे आवश्यक आहे. यामुळे तुम्हाला अधिक आणि चांगले कव्हर मिळते.
5. कर बचत:
प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 80D अंतर्गत, हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीच्या प्रीमियमसाठी तुम्ही कर कपात मिळवू शकता. त्यामुळे हेल्थ इन्श्युरन्स ही केवळ आरोग्याचीच नव्हे तर कर बचतीचीही योजना आहे.
हेल्थ इन्श्युरन्स (Health Insurance) कसे काम करते?
हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये क्लेम प्रक्रियेपासून ते प्रीमियम भरण्यापर्यंत काही निश्चित टप्पे असतात. चला ते तपशीलवार जाणून घेऊया:
- पॉलिसी खरेदी करताना तुमच्या वय, वैद्यकीय पार्श्वभूमी, आणि सम इन्श्युअर्डनुसार प्रीमियम ठरवला जातो.
- काही पॉलिसींमध्ये वैद्यकीय तपासणीची आवश्यकता असू शकते.
- एकदा पॉलिसी अॅक्टिव्ह झाल्यावर तुम्हाला कव्हर मिळते, मात्र यामध्ये काही प्रतीक्षा कालावधी असतो.
- प्रतीक्षा कालावधीनंतर, तुम्हाला कॅशलेस क्लेम, प्रतिपूर्ती किंवा थेट पेमेंट सारख्या सुविधा मिळतात.
हेल्थ इन्श्युरन्स(Health Insurance) पॉलिसी कशी निवडावी?
हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी निवडताना काही प्रमुख घटकांचा विचार करणे आवश्यक आहे:
1. सम इन्श्युअर्ड तपासा:
पॉलिसी निवडताना तुमच्या कुटुंबासाठी पुरेशी सम इन्श्युअर्ड आहे याची खात्री करा. साधारणत: तुमच्या वार्षिक उत्पन्नाच्या 6 पट रक्कम सम इन्श्युअर्ड असावी.
2. नेटवर्क हॉस्पिटल्स:
पॉलिसीमध्ये ज्या रुग्णालयांचे नेटवर्क आहे, त्यांची यादी तपासा. तुमच्या प्राधान्य असलेल्या रुग्णालयांचा समावेश असल्यास तुम्हाला क्लेम प्रक्रिया सोपी होईल.
3. अटी व शर्ती:
प्रत्येक पॉलिसीमध्ये काही मर्यादा आणि उप-मर्यादा असतात. त्या पूर्णपणे तपासा. उदाहरणार्थ, काही पॉलिसीमध्ये हॉस्पिटलायझेशनसाठी रुम रेंटवर मर्यादा असू शकते.
4. अतिरिक्त लाभ:
काही पॉलिसीमध्ये नो-क्लेम बोनस, सम इन्श्युअर्ड रिस्टोरेशन यांसारखे लाभ दिले जातात. अशा पॉलिसी निवडण्याचा विचार करा.
5. अपवाद आणि प्रतीक्षा कालावधी:
पॉलिसीतील अपवाद आणि प्रतीक्षा कालावधी तपासा. कमी प्रतीक्षा कालावधी आणि स्वैच्छिक को-पे असलेल्या पॉलिसी निवडा.
मेडिक्लेम प्लॅन आणि क्रिटिकल इलनेस इन्श्युरन्स प्लॅनमध्ये फरक
मेडिक्लेम प्लॅन आणि क्रिटिकल इलनेस इन्श्युरन्स प्लॅनमध्ये काही महत्त्वाचे फरक आहेत:
- पेआऊटचा प्रकार: मेडिक्लेम प्लॅन्समध्ये प्रत्यक्ष वैद्यकीय खर्चाच्या आधारावर पेआऊट केले जाते, तर क्रिटिकल इलनेस प्लॅन्समध्ये एकरकमी रक्कम दिली जाते.
- कव्हर: मेडिक्लेम पॉलिसी सामान्यतः सर्व वैद्यकीय समस्यांसाठी कव्हर देतात, तर क्रिटिकल इलनेस पॉलिसी फक्त गंभीर आजारांसाठी कव्हर प्रदान करते.
निष्कर्ष
हेल्थ इन्श्युरन्स हा केवळ आरोग्याचा विमा नसून, तो तुमच्या आणि तुमच्या कुटुंबाच्या आर्थिक सुरक्षेचा एक महत्त्वाचा आधार आहे. वाढत्या वैद्यकीय खर्चाच्या काळात, योग्य हेल्थ इन्श्युरन्स पॉलिसी निवडणे हे अत्यावश्यक आहे. तुमच्या वैयक्तिक गरजा, कुटुंबाचे आरोग्य, आणि आर्थिक क्षमता यांचा विचार करून पॉलिसी निवडण्याची खात्री करा.
पुढील भागात आपण इतर पॉलिसी वर स्वतंत्रपणे विस्तृत चर्चा करू !
तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर आपल्या मित्रांसोबत, नातेवाईकांसोबत जरूर शेअर करा !!
Disclaimer:
हा लेख केवळ सामान्य माहिती देण्यासाठी आहे आणि याचा उद्देश विक्रीसाठी प्रोत्साहन देणे हा नाही. कृपया विमा खरेदी करण्यापूर्वी उत्पादनाशी संबंधित दस्तऐवज, अटी व शर्ती, आणि नियम काळजीपूर्वक वाचा.
विमा खरेदीच्या निर्णयांपूर्वी आपल्या आर्थिक सल्लागाराशी चर्चा करा.
कर लाभ आयकर कायदा, १९६१ अंतर्गत आहेत आणि वेळोवेळी करण्यात आलेल्या सुधारणा लागू होऊ शकतात.