वाहन विमा (Vehicle Insurance) ही आपल्या वाहनाची सुरक्षा करण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाची असलेली गोष्ट आहे. पण विमा निवडताना बऱ्याचदा काही सामान्य चुका होतात, ज्यामुळे आपल्याला अनावश्यक त्रास होऊ शकतो. या चुका टाळल्यास आपल्याला योग्य विमा कव्हर मिळवणे सोपे होईल आणि भविष्यात येणाऱ्या जोखमींचा सामना करण्यासाठी तयार राहाल. चला तर, जाणून घेऊ या वाहन विमा निवडताना होणाऱ्या 5 सामान्य चुका आणि त्या कशा टाळाव्यात.

1. फक्त थर्ड-पार्टी लायबिलिटीवर अवलंबून राहणे

खूप जण फक्त थर्ड-पार्टी लायबिलिटी इन्श्युरन्स घेऊन समाधान मानतात, कारण तो स्वस्त असतो आणि कायद्याने अनिवार्य आहे. मात्र, हे कव्हरेज अपघातात इतरांचे नुकसान झाकते, तुमच्या वाहनाचे नाही. त्यामुळे, अपघातात तुमच्या कारचे नुकसान झाले तर तुम्हाला स्वतःच्या खिशातून पैसे खर्च करावे लागतील. म्हणूनच, सर्वसमावेशक विमा घेतल्यास तुमच्या गाडीसाठी देखील कव्हरेज मिळेल, ज्यामुळे आर्थिक संकटाचा सामना करावा लागणार नाही.

चूक कशी टाळावी: थर्ड-पार्टी विम्याबरोबरच सर्वसमावेशक पॉलिसीचा विचार करा, ज्यामध्ये तुमच्या कारचे स्वत:च्या नुकसानाचे कव्हरेजही समाविष्ट आहे.

2. पॉलिसीचे सूक्ष्म तपशील न वाचणे

अनेकदा आपण पॉलिसी घेताना त्याचे संपूर्ण तपशील वाचण्याचे टाळतो आणि फक्त मुख्य मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित करतो. पण, पॉलिसीचे लहान तपशील (Terms & Conditions) महत्त्वाचे असतात, कारण त्यामध्ये कोणत्या गोष्टी कव्हर होतात आणि कोणत्या होणार नाहीत याबद्दल स्पष्ट माहिती असते.

चूक कशी टाळावी: पॉलिसीचे सर्व तपशील वाचणे अत्यावश्यक आहे. कोणते नुकसान कव्हर केले आहे, क्लेम प्रक्रियेत काय अपेक्षित आहे, आणि कोणत्या परिस्थितीत कव्हरेज नाकारले जाऊ शकते, हे जाणून घ्या.

3. ॲड-ऑन कव्हरचा विचार न करणे

सर्वसमावेशक पॉलिसी घेऊन आपल्याला वाटते की आपण सुरक्षित आहोत, पण काही विशेष ॲड-ऑन कव्हर्स तुमच्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात. उदाहरणार्थ, ‘झिरो डेप्रिसिएशन कव्हर’ किंवा ‘रस्त्यावरील मदत’ सारख्या ॲड-ऑन्स तुम्हाला अधिक संरक्षण देऊ शकतात.

चूक कशी टाळावी: तुमच्या गरजेनुसार ॲड-ऑन्सची निवड करा. तुमच्या गाडीच्या वयानुसार आणि वापरानुसार योग्य ॲड-ऑन्स निवडल्यास, भविष्यातील संभाव्य जोखमींवर तुमचा अधिक चांगला ताबा राहील.

4. फक्त कमी प्रीमियमवर लक्ष केंद्रित करणे

कमी प्रीमियम असलेल्या पॉलिसी निवडणे आकर्षक वाटते, पण ती तुम्हाला पूर्ण कव्हरेज देत आहे का, हे तपासणे महत्त्वाचे आहे. कमी प्रीमियम असणाऱ्या पॉलिसीमध्ये अनेकदा महत्त्वाचे कव्हर उपलब्ध नसते, ज्यामुळे अपघाताच्या वेळी आपण अडचणीत येऊ शकतो.

चूक कशी टाळावी: फक्त प्रीमियम कमी आहे म्हणून पॉलिसी निवडू नका. कव्हरेजचा संपूर्ण विचार करा आणि तुमच्या कारला आवश्यक असलेले कव्हरेज मिळेल याची खात्री करा.

5. विमा कंपनीची विश्वसनीयता तपासणे टाळणे

काही वेळा आपण पॉलिसी घेताना केवळ स्वस्त दर पाहतो आणि इन्श्युरन्स कंपनीची विश्वसनीयता तपासत नाही. विमा कंपनीची क्लेम सेटलमेंट प्रक्रिया, ग्राहक सेवा आणि त्यांची विश्वसनीयता याचा अभ्यास न केल्यास, क्लेम करताना समस्यांचा सामना करावा लागू शकतो.

चूक कशी टाळावी: विमा कंपनीची क्लेम सेटलमेंट रेट, ग्राहकांचे अनुभव, आणि कंपनीच्या प्रतिष्ठेबद्दल तपशीलवार माहिती घ्या. कंपनी विश्वसनीय आहे याची खात्री करूनच पॉलिसी खरेदी करा.

निष्कर्ष

वाहन विमा (Vehicle Insurance)  निवडताना या सामान्य चुका टाळल्यास तुमच्या आर्थिक सुरक्षिततेसाठी अधिक चांगले निर्णय घेता येतील. योग्य विमा पॉलिसी निवडल्यास तुम्हाला अपघात, चोरी, नैसर्गिक आपत्ती किंवा इतर जोखमींमध्ये योग्य संरक्षण मिळेल. त्यामुळे या मुद्द्यांचा विचार करा आणि तुमच्या वाहनासाठी योग्य पॉलिसी निवडा!

भारतातील वाहन विम्याचे महत्त्व:

भारतातील वाहन इन्श्युरन्स (Vehicle Insurance) बाजारात गेल्या काही वर्षांत अनेक सकारात्मक बदल झाले आहेत. डिजिटायझेशन म्हणजे तांत्रिक प्रगती हे सर्वात प्रमुख बदलांपैकी एक आहे. डिजिटायझेशनमुळे इन्श्युरन्स खरेदी करण्याची प्रक्रिया अधिक सोपी आणि सुलभ झाली आहे. आता, संभाव्य पॉलिसीधारकांना एजंटवर अवलंबून राहण्याची गरज नाही, कारण सर्व माहिती विमा कंपनीच्या वेबसाइटवर सुलभपणे उपलब्ध असते. त्यामुळे पॉलिसीधारकांना त्यांच्या गरजेनुसार योग्य विमा निवडण्याची संधी मिळते.

भारतात वाहन इन्श्युरन्स (Vehicle Insurance) का आवश्यक आहे?

अपघात, नैसर्गिक आपत्ती किंवा चोरी यांसारख्या घटनांमध्ये वाहनधारकाला होणारे आर्थिक नुकसान टाळण्यासाठी वाहन इन्श्युरन्स घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. भारतात वाहन चालविण्यासाठी वाहन इन्श्युरन्स (Vehicle Insurance) घेणे कायदेशीरदृष्ट्या बंधनकारक आहे. इन्श्युरन्सशिवाय वाहन चालविल्यास दंडात्मक कारवाई होऊ शकते. वाढत्या वाहतूक आणि अपघातांच्या दरामुळे, योग्य वाहन इन्श्युरन्स कव्हरेजची निवड करणे अत्यावश्यक आहे.

भारतातील वाहन इन्श्युरन्सचे प्रकार:

भारतात, वाहन इन्श्युरन्सचे दोन प्रमुख प्रकार आहेत. ते म्हणजे थर्ड-पार्टी लायबिलिटी इन्श्युरन्स आणि सर्वसमावेशक इन्श्युरन्स.

1. थर्ड-पार्टी लायबिलिटी इन्श्युरन्स: मोटर वाहन कायद्यानुसार, सार्वजनिक रस्त्यावर वाहन चालवण्यासाठी थर्ड-पार्टी लायबिलिटी इन्श्युरन्स घेणे अनिवार्य आहे. ही पॉलिसी वाहनाच्या अपघातामुळे तिसऱ्या पक्षाला होणारे नुकसान कव्हर करते. जर कोणत्याही वाहनधारकाने ही पॉलिसी घेतली नसेल तर त्याला दंड भरावा लागतो आणि कधी कधी कारवाईमुळे जेलमध्ये सुद्धा जाण्याची शक्यता असते.
2. सर्वसमावेशक इन्श्युरन्स: ज्या लोकांना अधिक सुरक्षितता हवी आहे त्यांच्यासाठी सर्वसमावेशक इन्श्युरन्स हा सर्वोत्तम पर्याय आहे. या पॉलिसीमध्ये केवळ थर्ड-पार्टी इन्श्युरन्स कव्हरच नाही, तर स्वतःच्या वाहनाच्या नुकसानीसाठी देखील कव्हरेज मिळते. यामुळे वाहनाच्या अपघातामुळे तिसऱ्या पक्षाला होणारे नुकसान आणि नैसर्गिक आपत्तींमुळे वाहनाचे होणारे नुकसान कव्हर होते.

वाहन इन्श्युरन्स (Vehicle Insurance) पॉलिसीमध्ये काय कव्हर केले जाते?

वाहन इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये विविध बाबींचे कव्हरेज असते. त्यातील काही प्रमुख कव्हरेज हे खालीलप्रमाणे आहेत:

थर्ड-पार्टी इन्श्युरन्स कव्हर:

• • तिसऱ्या पक्षाला होणारी इजा किंवा मृत्यू
  • तिसऱ्या पक्षाच्या मालमत्तेचे नुकसान

सर्वसमावेशक इन्श्युरन्स कव्हर:

• • तिसऱ्या पक्षाला होणारी इजा किंवा मृत्यू
  • तिसऱ्या पक्षाच्या मालमत्तेचे नुकसान
  • चोरी, आग, अपघात, नैसर्गिक आपत्तींमुळे वाहनाचे नुकसान

वाहन इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये काय कव्हर केले जात नाही?

प्रत्येक इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये काही अपवाद असतात. वाहन इन्श्युरन्स पॉलिसीमध्ये कव्हर न होणाऱ्या बाबी खालीलप्रमाणे आहेत:

• मद्याच्या किंवा नशेच्या प्रभावाखाली वाहन चालवणे
• वैध लायसन्सशिवाय वाहन चालविणे
• ॲक्टिव्ह इन्श्युरन्स प्लॅनशिवाय वाहन चालविणे
• युद्धासारख्या परिस्थितीत नुकसान
• सर्व्हिसिंग खर्च

भारतात भाडे वाहन इन्श्युरन्स (Vehicle Insurance) कसे काम करते?

आजकाल, लोक स्वतः चालविण्यासाठी वाहन भाड्याने घेतात. अशा वाहनाला सेल्फ-ड्राईव्ह वाहन म्हटले जाते. मात्र, अशा भाडे वाहनाच्या बाबतीत साधारण वाहन इन्श्युरन्स लागू होत नाही. भाडे वाहनासाठी विमा कव्हर कंपनीच्या अटी व शर्तींवर अवलंबून असते. साधारणपणे, भाडे वाहन कंपन्यांकडे थर्ड-पार्टी लायबिलिटी कव्हर असते.

वाहन इन्श्युरन्स प्रीमियमवर परिणाम करणारे घटक

सर्वसमावेशक इन्श्युरन्स पॉलिसीसाठी प्रीमियम ठरविताना इन्श्युरन्स कंपन्या अनेक घटकांचा विचार करतात. थर्ड-पार्टी पॉलिसीच्या बाबतीत मात्र IRDAI ने ठरवलेले दर लागू होतात. सर्वसमावेशक पॉलिसीसाठी प्रीमियम ठरवताना विचारात घेतले जाणारे काही महत्त्वाचे घटक खालीलप्रमाणे आहेत:

1. इन्श्युअर्ड डिक्लेअर्ड वॅल्यू (IDV): IDV म्हणजे वाहनाचे बाजार मूल्य. जर वाहनाचे एकूण नुकसान झाले तर IDV प्रमाणे विमा कंपनी नुकसान भरपाई देते. उच्च IDV साठी प्रीमियम जास्त असतो आणि कमी IDV साठी प्रीमियम कमी असतो.
2. वाहनाचे वय: जुन्या वाहनांसाठी प्रीमियम कमी असतो कारण त्यांचे बाजार मूल्य कमी असते.
3. सुरक्षा आणि सुरक्षा: अँटी-थेफ्ट डिव्हाईस किंवा इतर सुरक्षा साधनांचा वापर केल्यास प्रीमियम कमी होऊ शकतो.
4. क्लेमचा इतिहास: नो-क्लेम बोनस (NCB) मिळाल्यास पुढील वर्षाच्या प्रीमियमवर सूट मिळते.

वाहन इन्श्युरन्सची किंमत कशी ठरते?

भारतात दोन प्रकारच्या वाहन इन्श्युरन्सच्या किंमती ठरविण्याचे तत्त्व वेगळे आहे.

• थर्ड-पार्टी लायबिलिटी इन्श्युरन्स: या प्रकारच्या पॉलिसीसाठी दर IRDAI ने ठरवलेले असतात आणि सर्व इन्श्युरन्स कंपन्यांमध्ये एकसारखे असतात.
• सर्वसमावेशक इन्श्युरन्स: इन्श्युरन्स कंपन्या त्यांच्या स्पर्धेच्या आधारे प्रीमियम ठरवतात, मात्र थर्ड-पार्टी घटकांवर IRDAI नियम लागू होतात.

वाहन इन्श्युरन्ससाठी ॲड-ऑन्स

वाहना इन्श्युरन्सचे कव्हरेज वाढविण्यासाठी काही ॲड-ऑन्स घ्यावेत. उदाहरणार्थ:

• शून्य घसारा: घसारा शुल्क टाळण्याकरिता.
• रस्त्यावरील मदत: अडकलेल्या स्थितीत मदत मिळण्यासाठी.
• इंजिन संरक्षण: इंजिनचे विशिष्ट कव्हर मिळण्यासाठी.
• पॅसेंजर कव्हर: प्रवाशांना वैयक्तिक अपघात कव्हर देण्यासाठी.
• बिल कव्हर: एकूण नुकसानाच्या परिस्थितीत वाहनाच्या बिलाचे मूल्य परत मिळवण्यासाठी.

वाहन विमा (Vehicle Insurance) घेताना योग्य पॉलिसीची निवड करून आपलं आर्थिक संरक्षण सुनिश्चित करा.

पुढील भागात आपण इतर पॉलिसी वर स्वतंत्रपणे विस्तृत चर्चा करू ! 

तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर आपल्या मित्रांसोबत, नातेवाईकांसोबत  जरूर शेअर करा !!

Disclaimer:

हा लेख केवळ सामान्य माहिती देण्यासाठी आहे आणि याचा उद्देश विक्रीसाठी प्रोत्साहन देणे हा नाही. कृपया विमा खरेदी करण्यापूर्वी उत्पादनाशी संबंधित दस्तऐवज, अटी व शर्ती, आणि नियम काळजीपूर्वक वाचा. विमा खरेदीच्या निर्णयांपूर्वी आपल्या आर्थिक सल्लागाराशी चर्चा करा.

कर लाभ आयकर कायदा, १९६१ अंतर्गत आहेत आणि वेळोवेळी करण्यात आलेल्या सुधारणा लागू होऊ शकतात.